یک دهه پس از مرگ: استیو جابز چگونه جهان را تغییر داد؟ - وبلاگ ماریانا

به گزارش وبلاگ ماریانا، بنیانگذار و مدیرعامل سابق اپل، استیو جابز یک دهه پیش در چنین روزی یعنی بر اثر ابتلا به سرطان پانکراس درگذشت.

به گزارش گروه وبگردی وبلاگ ماریانا، بنیانگذار و مدیرعامل سابق اپل، استیو جابز یک دهه پیش در چنین روزی یعنی 5 اکتبر 2011 (13 مهر 1390) بر اثر ابتلا به سرطان پانکراس درگذشت. اگرچه جابز با اپل جاودانه شده، شرکتی که هم اکنون بالاترین ارزش را در میان کمپانی های جهان دارد، اما اپل تنها دستاورد مدیرعامل سابقش نبود. استیو جابز در دوران حیاتش دست به تاسیس شرکت های مختلفی زد که هرکدام به گونه ای تاثیرگذار بودند. در این مطلب به بهانه دهمین سالگرد درگذشت استیو جابز، تصمیم گرفته ایم نگاهی به زندگی، دستاوردها و تاثیرات وی روی جهان داشته باشیم.

بدون شک استیو جابز یکی از تاثیرگذارترین افراد کره زمین در دوران زندگی اش بود و حتی یک دهه پس از مرگش هنوز هم دستاوردهایش روی زندگی مردم تاثیر دارند. اگرچه اپل در دوران مدیریت جابز به یک شرکت تریلیون دلاری تبدیل نشد و این تیم کوک بود که توانست به چنین پیروزیتی دست پیدا کند، اما دیدگاه جابز اپل را در چنین جهتی قرار داد و مهارت های او باعث معرفی محصولاتی شد که تا سال های سال در فکر ها باقی می مانند.

با وجود چنین عملکردی، جابز همواره هم در زندگی کاری اش پیروز نبود و تمام محصولات اپل از همان ابتدا مورد توجه نبودند. برای مثال از شکست های اپل در دوران استیو جابز می توان به کامپیوتر لیزا اشاره نمود. جابز حتی از شرکت اپل هم اخراج شد اما دوباره به این کمپانی برگشت.

حالا یک دهه از مرگ جابز می گذرد، کارآفرینی که چندین شرکت تاسیس کرد و با عرضه محصولات همین شرکت ها، یکی از تاثیرگذارترین افراد جهان شد و تاثیرگذاری اش تا سالیان سال باقی خواهد ماند.

روزهای اولیه استیو جابز

خانه خانوادگی جابز در کالیفرنیا

استیو جابز در تاریخ 24 فوریه 1955 (5 اسفند 1333) به جهان آمد. والدینش به نام های جوآنا کارول شیبل و عبدالفتاح جندلی، جابز را به خانواده دیگری سپردند، در حقیقت پل و کالارا جابز، استیو را به فرزندخواندگی گرفتند.

در دوران کودکی، پدرخوانده استیو به او کار کردن با لوازم الکترونیکی را یاد می داد و وی در گاراژ با آن ها کار می کرد. همین موضوع باعث علاقه استیو به حوزه الکترونیک شد و دوستی اش با استیو وزنیاک در دوران دبیرستان را در پی داشت.

ادامه داستان را احتمالا شنیده اید. جابز و وزنیاک درون گاراژی در لس آلتوس یک کامپیوتر می سازند و همین خانه نقش مهمی در آینده کمپانی این افراد که اپل نام می گیرد، ایفا می نماید.

از اپل تا اپل

از سال 1976 تا 1997 استیو جابز زندگی پرمشغله ای را پشت سر گذارند. جابز در این بازه زمانی چندین کمپانی تاسیس می نماید، کامپیوترها را دوباره خلق می نماید و بعلاوه با همسرش، لورن پاول جابز ازدواج می نماید. جابز در سال 1996 دوباره به اپل بازمی گردد، اما در این بازه زمانی مدیرعامل سابق اپل دست به چه کارهایی زده بود؟

تاسیس اپل

وزنیاک در اچ پی کار می کرد و استیو جابز هم کارمند آتاری بود. علاقه آن ها به ساده سازی منجر به خلق دستگاه های کوچکی مانند Blue Box شد. این دستگاه های کوچک برای برقراری تماس های رایگان از راه دور به تلفن وصل می شدند.

وزنیاک و جابز با یکدیگر در یک کلوب کامپیوتر شرکت کردند و در آنجا وزنیاک یک کامپیوتر MITS Altair را داد. تماشا این کامپیوتر باعث شد وزنیاک به این فکر کند که با قطعات مقرون به صرفه قیمتی که در دست دارد، در خانه اش یک کامپیوتر بسازد.

در نهایت این طرز تفکر تبدیل به کامپیوتری شد که با نام اپل I می شناسیم و با یک کیبورد ساده و تلویزیون ساخته شد و مادربردش هم روی یک تخته چندلا قرار داشت. استیو جابز این کامپیوتر را دید و پیشنهاد داد برای تامین بودجه ساخت آن، ون خود را بفروشد.

اپل کامپیوتر در 1 آوریل 1976 (12 فروردین 1355) تاسیس شد و هزینه هر کامپیوتر آن، 666.66 دلار بود. جابز و وزنیاک توانستند به میزان ای پول دربیاورند که از گاراژ خارج شوند و روی کامپیوتر اپل II کار نمایند.

با پیروزیت اپل در دهه 80 میلادی، رقابت آن با شرکت های دیگر شروع شد و جابز نمی خواست در زمانی که روی محصولات نظارت می نماید، مدیریت آن را هم برعهده داشته باشد. به همین علت از مدیرعامل پپسی، جان اسکالی خواست مدیریت این کمپانی را برعهده بگیرد. این رویکرد باعث شد جابز ارتباط بیشتری با تیم های توسعه داشته باشد و اختلالی در این زمینه به وجود نیاید.

همین زمان ها بود که زیراکس راه هایی برای رقابت با شرکت های دیگر را آنالیز می کرد و بعلاوه دارای یک رابط کاربری گرافیکی و دستگاه نشانگر بود که نمی دانست با آن ها چه کار کند. جابز دستاورد زیراکس را دید و بلافاصله از پتانسیل آن استفاده کرد.

بدین ترتیب توسعه لیزا و مکینتاش کلید خورد: دو رایانه مختلف با تیم های متفاوتی که برای فزونی کوشش می کردند. این موضوع منجر به شرایط سخت کاری و محیط کاری نامناسب شد. جابز روی لیزا کار می کرد، اما در نهایت نظارت بر مکینتاش را برعهده گرفت.

در نهایت لیزا به یک شکست تبدیل شد چرا که هزینه بسیا بالایی داشت و حتی نرم افزارش نمی توانست با گزینه های تجاری موجود رقابت کند. لیزا II هزینه ها را نصف کرد، اما در نهایت رقابت را به خواهرش یعنی مکینتاش واگذار کرد.

معرفی مکینتاش در سال 1984 با هیجان زیادی همراه بود. اپل کارگردان نامدار هالیوود، ریدلی اسکات را برای ساخت تبلیغ 1984 استخدام کرد، تبلیغی که نشان می داد مکینتاش پاسخی برای سرنگونی برادر بزرگ بود.

میان تبلیغات بحث برانگیز، جنجال های درون شرکت و جاه طلبی های بیش از حد استیو جابز، شرایط در سال 1985 به نقطه اوجش رسید. استیو وزنیاک اپل را ترک کرد چرا که این احساس را داشت که همه چیز از کنترل خارج شده و اپل دیگر شرکتی نیست که می خواست در آن کار کند.

اسکالی، مدیرعامل وقت اپل و هیئت مدیره تصمیم گرفتند مسئولیت های جابز را کاهش دهند تا اینکه دیگر مسئولیت خاص و ویژه ای در اپل نداشت. در نهایت استیو جابز اخراج شد.

پس از جدایی استیو جابز، پیروزیت های اپل با محصولاتش رو به کاهش رفت. هواداران همچنان باقی ماندند، اما میان دستیارهای دیجیتال شخصی (PDA) وسیستم های گیمینگ، اپل شروع به از دست دادن جایگاهش کرد. پس از عرضه ویندوز 3.1 و ویندوز 95، مایکروسافت جایگاهش به اسم حکمران بازار رایانه شخصی را تثبیت کرد.

تاسیس NeXT

زمانی که استیو جابز در سال 1985 اپل را ترک کرد، از راه اندازی شرکت تازهی با تمرکز روی کامپیوترها برای افراد تحصیلنموده اطلاع داد. جابز چندین کارمند اپل را با خود همراه کرد و توسعه یک کامپیوتر و سیستم عامل تازه را کلید زد.

سال ها بدون انتشار هیچ گونه اطلاعات عمومی درباره این کامپیوتر تازه گذشت. در نهایت در سال 1988، در یک مراسم این محصول به نمایش گذاشته شد، اما نسخه اولیه اش یک شکست بزرگ بود، صدها نمونه از آن به فروش رسید و قیمتش هم بسیار بالا بود.

نسخه تازه کامپیوتر NeXT در سال 1990 از راه رسید، اما آن هم نتوانست به پیروزیتی دست پیدا کند. اگرچه قیمت این محصول پایین تر بود، اما همچنان 5000 دلار قیمت داشت که معادل 10 هزار دلار کنونی می گردد. NeXT در سال 1993 کوچکتر شد و بخش سخت افزاری اش را به کانن فروخت. با فروش این بخش، NeXT تمرکزش را روی نرم افزار قرار داد.

تمرکز روی نرم افزار، موجب خلق سیستم عامل تازهی به نام NeXTSTEP شد که رابط کاربری گرافیکی رنگی داشت و با بهبودهایی همراه بود که حتی امروزه هم مورد استفاده قرار می گیرند. در سه سال آینده اتفاق خاصی رخ نداد جز سقوط ادامه دار کسب و کار اپل. در زمان حیات NeXT و حتی پس از تصاحبش به وسیله اپل، یک شرکت متفاوت نظر استیو جابز را به خودش جلب کرد: پیکسار.

تاسیس پیکسار

در سال 1986، تنها یکسال پس از ترک اپل و قبل از اینکه NeXT اولین محصولش را فراوری کند، استیو جابز یک واحد گرافیکی از لوکاس فیلم، شرکت تحت مالکیت جرج لوکاس را خریداری کرد. این واحد پیکسار نام داشت و به یک کمپانی تبدیل شد و سال های اولیه اش را به توسعه ابزارهای انیمیشن سه بعدی گذارند.

تا سال 1994، دیزنی از ابزارهای انیمیشن آن برای فیلم هایی مانند دیو و دلبر استفاده کره بود و با یک پیشنهاد به این کمپانی کوچک نزدیک شد. دیزنی می خواست یک فیلم کاملا سه بعدی بسازد و پیکسار دست به چنین کاری بزند.

یکسال بعد دیزنی و پیکسار داستان اسباب بازی را عرضه کردند، اولین فیلم متحرک سه بعدی در نوع خودش. بازوی نرم افزاری پیکسار از بین رفت و یک شرکت فیلمسازی ظهور پیدا کرد.

یک دهه بعد، دیزنی با مبلغ 7.4 میلیارد دلار پیکسار را تصاحب کرد. استیو جابز در نتیجه این خرید، بزرگترین سهامدار دیزنی شد و تا زمان مرگش یکی از اعضای هیئت مدیره آن باقی ماند. این سهام به لورن پاول جابز رسید و او نیمی از آن را در سال 2017 فروخت. همسر استیو هنوز نیمی از سهام را در اختیار دارد ولی دیگر بزرگترین سهامدار در هیئت مدیره نیست.

برگشت به اپل

در دهه 90، اپل شرایط مناسبی نداشت. اگرچه هنوز نامی از اپل به جای مانده بود، اما هر محصولی که پس از ترک استیو معرفی گردیده بود، نتوانست در بازار مورد استقبال چندانی قرار بگیرد. اپل در پی راهی برای احیای مک بود که NeXT را تصاحب کرد. اپل با این باور NeXT را خرید که بتواند سیستم عامل تازهی مبتنی بر NeXTSTEP برای مک بسازد.

در دسامبر 1996 با خرید NeXT، استیو جابز به اپل بازگشت اما به اسم مشاور مدیرعامل. ارزش سهام اپل در پایین ترین حد بود و مدیرعامل اپل در آن موقع، گیل آملیو با فشار هیئت مدیره از شرکت خارج شد. استیو جابز در ژوئیه به اسم مدیرعامل موقت انتخاب شد و سریعا دست به تغییرات زد.

محصولات شکست خورده ای مانند نیوتن و Cyberdog لغو شدند. جابز می خواست دوباره مک در مرکز توجه قرار بگیرد. جانی آیو به نایب رئیس بخش طراحی صنعتی ارتقا مقام پیدا کرد و تبدیل به عضوی اساسی در اپل شد.

بازگشت استیو جابز به اپل تنها رویداد مهم این کمپانی نبود. در آگوست و در جریان مک ورلد این کمپانی از همکاری اش با مایکروسافت اطلاع داد تا اپل همچنان سرپا باقی بماند و ورشکسته نگردد.

مایکروسافت با خرید 150 میلیون دلار از سهام اپل، به این کمپانی یاری کرد. همین سهام در سال 2003 به اپل فروخته شد. به اسم بخشی از قرارداد میان این غول های فناوری، مایکروسافت آفیس و اینترنت اکسپلورر به مک آمدند. این همکاری نه تنها شرایط اپل را پایدارتر کرد، بلکه باعث ورود برنامه های شخص ثالث به مک شد.

محصولات تاریخ ساز اپل در دوران استیو جابز

پس از برگشت استیو جابز به اپل، هر چند وقت یکبار شاهد معرفی محصولات انقلابی از سوی این کمپانی بودیم، روندی که تقریبا از سال 1998 تا به امروز ادامه دارد و توانسته اند اپل را به باارزش ترین کمپانی جهان تبدیل نمایند. در ادامه نگاهی به محصولاتی داریم که پس از بازگشت جابز به اپل، معرفی گردیدند.

آی مک

آی مک سال 1998 از راه رسید و مورد استقبال عمومی نهاده شد. همین محصول باعث شد دوباره اپل سر زبان ها بیفتد. سبک طراحی جانی آیو و کوشش جابز برای ساده سازی، به همراه طرح رنگی آن را تبدیل به آیکونی برای اپل کرد.

این سبک طراحی چهار سال دوام آورد تا اینکه اپل تصمیم گرفت به سمت طراحی مناسب تری برای محیط های کاری برود. از همین سبک رنگی در iBook هم استفاده شد.

آیپاد

آیپاد یک انقلاب بود و اپل را دوباره وارد میدان رقابت کرد. آیپاد نه تنها صنعت موسیقی را احیا و متحول کرد، بلکه فناوری را برای مصرف نمایندگان هم دموکراتیک کرد. در حقیقت دیگر هر فردی می توانست یک کامپیوتر کوچک در جیبش داشته باشد و از آن برای تفریح استفاده کند. این ایده الان هم در جهان وجود دارد و بجای اینکه چندین دستگاه با خود حمل کنیم، همه ما یک گوشی داریم.

آی مک اپل را نجات داد و آیپاد آن را احیا کرد، کامپیوتر شخصی جیبی که می توانست آهنگ های زیادی را در خود جای دهد و البته باعث خلق محصول بعدی کوپرتینویی ها گردد.

آیفون

درباره معرفی آیفون حرف های زیادی می توان زد اما شاید برترین جمله این باشد: یکی از مهم ترین دستگاه های الکترونیکی مصرفی که تا به امروز روانه بازار شده است. این دستگاه نحوه ارتباط افراد با جهان و البته یکدیگر را تغییر داد.

پیش از معرفی آیفون در سال 2007، گوشی های قبلی طراحی متفاوتی داشتند و از لولا، ترک بال و کیبورد بهره می بردند. آن ها نمایشگر کوچکی داشتند و بزرگ بودند، به همین علت چندان کاربردی به نظر نمی رسیدند. اما پس از معرفی آیفون، شرایط بازار تغییر کرد و گوشی ها در جهت تازه ای نهاده شدند. iOS قابلیت های تازهی را در اختیار کاربران قرار داد و کم کم رقابت میان اندروید و iOS شروع شد.

زمانی که جابز آیفون را معرفی می کرد، می دانست با یک محصول مهم روبه رو است. این محصول به میزان ای مهم بود که حالا اپل یک شرکت تریلیون دلاری است و باارزش ترین کمپانی جهان محسوب می گردد.

مک بوک

در آن موقع، اپل با iBook و پاوربوک در بازار لپ تاپ های مخصوص خودش را داشت اما با مک بوک، این کمپانی وارد دوره تازهی شد. در سال 2006 اولین مک بوک معرفی گردید و مورد توجه مناسبی نهاده شد. اما برگ برنده کوپرتینویی ها در سال 2008 معرفی گردید: مک بوک ایر.

اگرچه اپل هم اکنون کامپیوترهای زیادی در بازار دارد، از آی مک گرفته تا مک بوک پرو قدرتمند، اما مک بوک ایر انتخاب محبوبی میان بسیاری از کاربران است. این محصول هنوز قیمت تقریبا پایینش را حفظ نموده و البته وزن و ضخامتش هم هنوز کم است.

زمانی که استیو جابز روی صحنه می خواست مک بوک ایر را معرفی کند، همراه خودش یک پاکت داشت که در آن مک بوک ایر نهاده شده بود. این محصول باعث ورود لپ تاپ های سبک و باریک به بازار شد.

آیپد

زمانی که آیپد معرفی گردید، بسیاری از تحلیلگران جهانی فناوری آن را مسخره کردند. تبلت ها ایده تازهی نبودند، اما اولین بار آیپد چنین تجربه کاربری را بطور گسترده در اختیار مصرف نمایندگان قرار داد.

بسیاری آن را آیفون بزرگ خطاب می کردند که البته با توجه به استفاده از سیستم عامل iOS و عدم وجود نرم افزارهای اختصاصی گسترده، چنین نام گذاری هم چندان اشتباه نبود. اما این موضوع باعث کاهش شور و شوق جابز نسبت به این محصول نشد و آن را آینده جهانی محاسبات می دانست.

شاید جالب باشد بدانید آیپد و iOS پیش از اینکه اپل به آیفون فکر کند، در دست توسعه قرار داشت. طی یک شام استیو جابز از یک کارمند مایکروسافت درباره تبلت تازه این کمپانی شنید و می خواست با آیپد نشان دهد که یک تبلت چگونه باید باشد.

توسعه اولیه نمایشگرهای لمسی و انتقال OSX به این پنل ها منجر به توسعه آیفون شد. آیپد دیرتر از چیزی که در ابتدا انتظار می رفت، از راه رسید. از زمان عرضه اولین آیپد تا به امروز، این تبلت ها به سهم بسیار بالایی از بازار دست پیدا نموده اند و یکه تاز بازار هستند. تازهترین نسل آن ها یعنی آیپد پرو به تراشه هم تراز با پردازنده های لپ تاپ ها مجهز شده اند.

نبرد استیو جابز با سرطان

ابتلای جابز به سرطان در سال 2003 تشخیص داده شد. با توجه به معنویت گرایی جابز، او روش متفاوتی را برای مبارزه با سرطان انتخاب کرد. پزشکان به او گفته بودند که تنها چند ماه زنده می ماند، اما برخلاف چنین گفته ای معین شد که جابز به نوع نادری از سرطان مبتلا شده که به راحتی می توان آن را برداشت.

در سال 2004 جابز تحت عمل جراحی نهاده شد و تومور برداشته شد. در آن موقع، تیم کوک تا زمانی که جابز حالش بهبود پیدا کند، مسائل را مدیریت می کرد. چند سال بعد، در هنگام سخنرانی جابز در سال 2006 به نظر می رسید که بیمار است. علائم نشان دهنده بازگشت سرطان بودند، اما هیچ چیزی به صورت عمومی اعلام نشد.

در سال 2008 و پس از فرهنگ پنهان کاری اپل، جابز بیماری اش را برای یک نویسنده توضیح داد. بعدا معین شد که در آن موقع سرطان روی جابز تاثیر نمی گذاشت. در سال 2009 بطور علنی اعلام شد که مسائل مربوط به عدم تعادل هرمونی بوده که نتیجه اش پیوند کبد در اواخر همان سال بود. جابز تا اواخر 2009 بطور تمام وقت به کار بازنگشت.

در ژانویه 2011، جابز یکبار دیگر بخاطر مسائل پزشکی کار را ترک کرد و آخرین باری بود که چنین کاری را انجام داد. تیم کوک مدیریت اپل را برعهده داشت تا اینکه استیو جابز بطور رسمی کناره گیری کرد و تیم کوک رسما در آگوست همان سال به سمت مدیرعاملی انتخاب شد.

جابز در نهایت در 5 اکتبر 2011 (13 مهر 1390) در سن 56 سالگی درگذشت.

منبع:دیجی تو