بهترین تولیدکنندگان چای جهان کدامند؟ - وبلاگ ماریانا

به گزارش وبلاگ ماریانا، شاید به نظر برسد که قهوه، پرطرفدارترین نوشیدنی گرم دنیا باشد، اما در واقع این عنوان متعلق به چای است. همان طور که پیش تر اشاره کردیم، چای پس از آب، پرمصرف ترین نوشیدنی دنیا به شمار می رود. جالب است بدانید که واردات چای آمریکا از سال 1990 تا کنون، در حدود 400 درصد افزایش داشته است.

چای که قدمتی چندین هزار ساله دارد، برای اولین بار در چین کشت شده و به عنوان یک نوع نوشیدنی دارویی مصرف می شده است. چای در قرن هفدهم میلادی وارد بریتانیا شد. این نوشیدنی از آن موقع تا کنون محبوبیت بالایی در بریتانیا کسب نموده است؛ در آن دوره، چای به cuppa معروف شد که به معنی یک فنجان چای است. چای یک نوشیدنی دارای کافئین است که می تواند خستگی را از تن انسان بیرون کشد.

از آنجایی که تقاضا برای چای بسیار بالا است، فراوری این کالا نیز بایستی برای پاسخگویی به نیازهای مردم، بالا باشد. بر اساس اطلاعات و آماری که از سازمان فائو به دست آورده ایم، 10 کشور برتر در زمینه فراوری چای مابین سال های 1993 تا 2013 را بریتان لیست نموده ایم. در ادامه با این کشورها بیشتر آشنا خواهیم شد.

10. آرژانتین (سالانه 69,924 تن)

دانه های چای برای اولین بار در دهه 1920 میلادی وارد آرژانتین شد، اما این نوشیدنی به سرعت به بخش مهمی از فرهنگ آرژانتین تبدیل شد. قیمت پایین چای در دهه 1950 و نیز قانون منع واردات این کالا به آرژانتین به وسیله دولت، موجب رشد بسیار کند صنعت فراوری چای در این کشور شد اما در نهایت، موقعیت جغرافیایی و شرایط آب و هوایی خوب آرژانتین موجب شد تا این کشور به یکی بزرگترین فراورینمایندگان چای دنیا تبدیل گردد.

بیشترین فراوری آرژانتین در زمینه چای سیاه است. بعلاوه شرایط آب و هوایی استوایی این کشور زمینه را برای رشد چای های پیوندی هندی و کاملیا سیننسیس (Camellia Sinensis) نیز فراهم نموده است. ماته یک نوشیدنی سنتی گیاهی در آرژانتین است که از برگ های گیاه یربا تهیه می گردد؛ ماته در آرژانتین از محبوبیت بسیار بالایی برخوردار بوده و نوشیدنی ملی این کشور نیز محسوب می گردد.

9. ایران (سالانه 83,990 تن)

تا اواخر قرن پانزدهم میلادی، نوشیدنی گرم محبوب ایرانی ها، قهوه بود اما فاصله زیاد ایران از کشورهای فراورینماینده قهوه، تهیه دانه های آن را سخت می کرد. تهیه چای برای مردم ایران از چین، به لطف راه ابریشم بسیار ساده تر بود.

در سال 1882 میلادی برابر با 1285 شمسی، بذر چای از هند وارد ایران شد و ایرانیان شروع به کشت این گیاه در کشور خود کردند. محمد میرزا کاشف السلطنه اولین شهردار تهران، واردنماینده چای به ایران بود؛ از این رو، از وی با عنوان چایکار یا پدر چای ایران نیز یاد می گردد.

کاشف السلطنه در آن موقع، سفیر ایران در هند بود. هند نیز در آن دوره تحت استعمار بریتانیا اداره می شد. کاشف السلطنه می دانست که بریتانیایی ها راه و روش کشت و فراوری چای را از دیگران مخفی می نمایند، چرا که یکی از تجارت های اصلی آنان در هند بود؛ به همین علت، کاشف السلطنه در قالب یک کارگر فرانسوی وارد مزارع کشت چای هند شده و اصول و روش آن را به خوبی یاد گرفت، سپس با نمونه هایی به ایران بازگشت. او شروع به کشت چای در گیلان کرد و از همان مقطع، صنعت چای ایران شکل گرفت. امروز، 32000 هکتار مزارع چای در ایران وجود دارد که عمدتا در دامنه کوه قرار گرفته اند.

8. ژاپن (سالانه 88,900 تن)

از میان چهار جزیره بزرگ ژاپن، شرایط کشت چای در سه جزیره این کشور بسیار ایده آل است. ژاپن سالانه 85.900 تن چای فراوری می نماید اما از آنجایی که چای یکی از نوشیدنی های اصلی این کشور است، تنها 2٪ از هزاران تن چای فراوری شده ژاپن به کشورهای دیگر صادر می گردد. از میان چای های فراوری شده ژاپن، 99.9 درصد آن، چای سبز است؛ چای سبز به قدری در ژاپن معمول و رایج است که تبدیل به نوشیدنی پیش فرض همه مردم این کشور شده است. بانچا رایج ترین نوع چای سبز مصرفی در ژاپن است. البته گونه های دیگری نیز از چای سبز ژاپن وجود دارند که بعضی از آنها عبارت هستند از: سنچا، جن مایچا و هوجیچا.

7. ویتنام (سالانه 116,780 تن)

فراوری چای ویتنام در سال 1880، زمانی که فرانسوی ها اولین مزارع کشت چای را در استان فو تو ویتنام راه اندازی کردند، رخ داد. صنعت فراوری چای ویتنام با سرعت بسیار بالایی و طی 50 سال رونق گرفت. امروزه، این کشور یکی از بزرگترین صادرنمایندگان چای به آفریقا و اروپا است. البته جنگ ویتنام موجب رکود این صنعت در ویتنام شد. فراوری چای ویتنام در دهه 1980، دوباره رونق گرفت و این کشور در سال 2013 پیروز به فراوری 116,900 تن چای شد.

صنعت فراوری چای ویتنام در دو بخش اداره می گردد؛ یکی شرکت های بزرگ با فناوری ها و دستگاه های روز و دیگری فراورینمایندگان خرده ای که اندازه محدودی در مزارع خود کشت می نمایند. چندین نوع چای مختلف در ویتنام فراوری می گردد: 60 درصد چای سیاه، 35 درصد چای سبز و 5 درصد نیز چای های دیگر مانند چای نیلوفر و چای یاسمن که مختص ویتنام است. یک نوع چای دیگر به نام شان تویات نیز در ویتنام وجود دارد که گیاه آن، تنها در بعضی نقاط این کشور رشد می نماید.

6. اندونزی (سالانه 157,388 تن)

مردم اندونزی در صده 1700 میلادی شروع به کشت چای کردند. چای برای اولین بار به وسیله استعمارگران هلندی وارد اندونزی شد. در ابتدا، فرهنگ نوشیدن چای، آن طور که باید و شاید در اندونزی رواج نیافت؛ اما کم کم چای به یکی از نوشیدنی های اصلی مردم این کشور تبدیل شد. در سال 2013، اندونزی پیروز به فراوری 150.100 تن چای شد که البته 65 درصد از این اندازه، به دیگر کشورهای دنیا صادر شد. تمرکز اصلی اندونزی بر فراوری چای سیاه است، البته اندازه کمی چای سبز نیز در این کشور فراوری می گردد. علاوه بر این، بیشتر مردم دنیا با چای اندونزی آشنا نیستند، چرا که عمده فراوریات این کشور به صورت چای های ترکیبی به بازار عرضه می گردد.

5. ترکیه (سالانه 174,932 تن)

ترکیه در سال 2013، پیروز به فراوری 225 هزار تن برگ چای شد. به طور تعجب برانگیزی، تمامی چای های فراوری شده ترکیه، در شهر کوچکی به نام ریزه کشت می گردد. آب و هوای مرطوب، موقعیت جغرافیایی و مجاورت این شهر با دریای سیاه، شرایط را برای رشد چای ایده آل می نماید.

ترکیه عمدتا به فراوری چای سیاه که به چای ترک نیز معروف است، می پردازد. چای دیگری با عنوان چای ریزه نیز در این کشور فراوری می گردد. اگرچه قهوه ترک در سطح دنیا از معروفیت بالایی برخوردار است، فرهنگ نوشیدن چای نیز در این کشور بسیار غنی است که دم کردن آن روش خاص خود را دارد. مردم ترکیه، چای خود را به طور سنتی و به وسیله سماور و قوری دم می نمایند.

اما ترکیه با این که تنها یک نوع چای عمده فراوری می نماید، چگونه به چنین پیروزیتی در صنعت چای دست یافته است؟ بازار فراوری داخلی چای این کشور به علت تعرفه گمرکی بسیار بالای واردات این کالا، کماکان پیروز به جای مانده است؛ اندازه تعرفه گمرکی واردات چای در ترکیه برابر با 145 درصد است.

4. سریلانکا (سالانه 295,830 تن)

در سال 1867 میلادی، یک مزرعه دار بریتانیایی به نام جیمز تیلور شروع به کشت چای در شهر کندی سریلانکا کرد. او با کت چای در زمینی به مساحت 7.5 هکتار کار خود را در سریلانکا شروع کرد. تیلور با صادرات چای، نظر نویسنده معروف اسکاتلندی یعنی، آرتور کانن دویل خالق آثاری مانند شرلوک هولمز را به خود جلب کرد. کاری که او در آن موقع برای سریلانکا انجام داد، اکنون به فراوری 188.175 تن چای در سال منجر شده است. امروز، کشت و فراوری چای در سریلانکا، به یکی از صنایع مهم این کشور تبدیل و موجب اشتغال زایی بیش از یک میلیون نفر شده است.

در سریلانکا چای به روش کشت روی خطوط تراز فراوری می گردد که طی آن، بوته ها در خطوط هم تراز کاشته می شوند. سریلانکا که پیش تر با عنوان سیلان شناخته می شد، عمدتا سه نوع چای فراوری می نماید: سیلان سیاه، سیلان سبز و سیلان سفید.

3. کنیا (سالانه 303,308 تن)

برخلاف بسیاری از کشورها که اقدام به کشت چای در زمین های بزرگ می نمایند، 90 درصد از زمین های زراعی چای کنیا کوچکتر از نیم هکتار هستند. فراوری سالانه 303 هزار تن چای در سال، آن هم در زمین های کوچک، در نوع خود یک شاهکار برای کنیا محسوب می گردد.

کنیا برای این که در گردونه رقابت بازار چای باقی بماند، نوآوری هایی در توسعه صنعت فراوری خود انجام داده است. این کشور پیروز به فراوری انواع و اقسام چای در شرایط آب و هوایی خود شده که از کیفیت بالایی نیز برخوردار هستند.

2. هند (سالانه 900,094 تن)

هند با فراوری 900.000 تن چای در سال، دومین فراورینماینده بزرگ چای در دنیا است. کشت چای هند از زمانی شروع شد که بریتانیا آن را از چین وارد این کشور کرد. کمپانی هند شرقی شروع به تبدیل زمین های زراعی این کشور به زمین های کشت چای کرد. هند اندازه بسیار زیادی چای فراوری می نماید، چرا که بیش از یک میلیارد نفر از مردم این کشور چای را نوشیدنی اصلی خود می دانند. بعلاوه بیش از 70 درصد از چای فراوری شده در هند به جای صادرات، در داخل کشور مصرف می گردد.

یکی از شناخته شده ترین چای هایی که مردم آمریکای شمالی آن را با شیر مصرف می نمایند، چای عطری شمال هند است. البته چای های معروف دارجیلینگ و آسام نیز در هندوستان کشت و فراوری می گردد.

1. چین (سالانه 1,000,130 تن)

چین، سلطان بلامنازع عرصه فراوری چای در دنیا است. این کشور در سال 2013، پیروز به فراوری 1.700.000 تن چای شد که برابر با 30 تا 35 درصد از کل چای فراوری شده در دنیا بود.

چنین فراوری بالایی با توجه با پیشینه طولانی چین در عرصه کشت چای، جای تعجبی هم ندارد. طبق افسانه های موجود، چای برای اولین بار به وسیله گیاه شناسی به نام شنونگ در 2737 سال پیش از میلاد مسیح، وارد چین شد. چای در چین، به عنوان یک نوشیدنی مهم، هم برای مصارف نوشیدنی و هم مصارف دارویی مورد استفاده قرار می گیرد. چای بعلاوه از جمله ارکان اصلی انواع مراسمات مذهبی مردم چین به شمار می رود.

انواع مختلفی از چای در چین فراوری می گردد که بعضی از آن ها عبارت هستند از: چای سبز، چای اولانگ، چای سفید، چای پوئر، چای زرد و چای یاسمن.